8. Veranderende onderwijsgeldstromen
Publiek geld is voor veel onderwijsinstellingen nog steeds de belangrijkste bron van inkomsten, waarbij het aantal leerlingen of diploma’s de hoogte van de overheidsbijdrage bepaalt. Met name voor het hoger onderwijs geldt dat het aandeel van deze primaire geldstroom al jaren aan belang inboet ten opzichte van inkomsten uit subsidies en inkomsten uit de private sector. Ook worden geldstromen ingezet om strategische disciplines (bijv. bètastudies) te stimuleren. In het basis- en middelbaar onderwijs staat de financiering onder druk door dalende leerlingenaantallen.
Een vraagstuk voor de toekomst is hoe de financiering voor een leven lang leren eruit gaat zien. Krijgt iedereen leerrechten of een individueel potje? Welke rol spelen werkgevers hierin? Hieraan gerelateerd is de vraag: wat is de invloed van de flexibilisering van onderwijs op de financiering? Als leerlingen en studenten niet langer na een vast traject een diploma halen, maar modules aan elkaar rijgen tot het gewenste pakket. Als zij verschillende onderwijsinstellingen in en uit lopen om dat te leren waar ze op dat moment behoefte aan hebben.
In de vorige editie (2020-2021) stond deze trend op nr. 6. Hoewel de impact en onzekerheid nog hoger wordt geschat dan vorig jaar, is de urgentie ten opzichte van vorig jaar gedaald.
Uitdagingen
Hoe financieren we een leven lang leren?
Hoe voorkomen we eventuele nadelige effecten van private financiering?
Hoe waarborgen we dat onderwijs voor eenieder toegankelijk is?
Hoe kan financiering ruimte geven aan diversiteit in de klas?
Artikelen
Toereikendheid, doelmatigheid en kostentoerekening in het mbo, hbo en wo&o
Dit rapport bevat de bevindingen uit onderzoek naar de toereikendheid van het macrobudget, de doelmatigheid van de bestedingen en de bekostiging van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), het hoger onderwijs en het praktijkgericht en wetenschappelijk onderzoek.
Onderwijsraad – Nationaal programma onderwijs
In dit briefadvies schrijft de onderwijsraad het ministerie van onderwijs aan onder de duurzame verbetering en ontwikkeling van het onderwijs op langere termijn. Dit gaat over twee structurele problemen in het Nederlandse onderwijs en op de basiscondities voor goed...
AWTI: Het stelsel op scherp gezet
De Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie concludeert dat het huidige stelsel voor hoger onderwijs en onderzoek niet toekomstbestendig is. Universiteiten en hogescholen moeten zich sterker profileren en meer samenwerken, iets wat een zekere tegenstelling...